شرح المنظومه
شرح المنظومه
شرح المنظومه
نويسنده:حافظ فرزانه
حاج ملا هادي سبزواري (م 1289 ه.ق)
وي در سال 1212 ه.ق در شهر سبزوار متولد و در ده سالگي عازم مشهد شد و تحصيلات خود را در زمينه هاي مختلف ادامه داد. سپس به جهت شهرت حكماي اصفهان به آنجا رفته و نزديك به ده سال از محضر استادان صاحب نام در رشته هاي گوناگون كسب فيض نمود و سپس در شهرهاي مختلف اقامت و در اواخر عمر در سبزوار مشغول به تدريس گرديده و در همانجا در سال 1289 ه .ق دار فاني را وداع گفت.
مرحوم حاجي با آنكه از خانواده اي مرفّه و متموّل بود ولي هيچگاه چون اشراف زندگي نكرد. در طول تحصيل خود در اصفهان، مبلغ هنگفتي را بين طلاب نيازمند و فقرا به طور ناشناس تقسيم نمود. ساده زيستي و بي رغبتي به دنيا و مقامات ظاهري از صفات بارز اخلاقي وي بود. آنچنانكه زبانزد خاص و عام گشته بود، رياضات شرعيّه فراوان و عمل مستمر به مستحبّات و نوافل و تهجّد و سير مراتب عرفان عملي, او را به مقامات عاليه معنوي نائل گردانيده بود. تا آنجا كه به اجماع همه موّرخان داخلي و خارجي و شاگردان و علماي بزرگ معاصر، وي صاحب كرامات بوده است. با آنكه او در زمينه هاي مختلف علمي تحصيل كرده بود و عالمي متبحّر بود، ولي او به عنوان فيلسوف شناخته شده و شاگردان زيادي در اين زمينه تربيت نموده است.
ملا اسماعيل درب كوشكي اصفهاني، عبد الرزاق لاهيجي، ملا علي نوري، شيخ احمد احساني، ملا علي نوري، آقا سيد رضي لاريجاني، آقا محمد علي نجفي، حاج ابراهيم كلباسي.
آخوند ملا محمد كاظم خراساني، ملا حسينقلي همداني. ميرزا حسين سبزواري، شيخ علي فاضل تبتّي، آقا ميرزا محمد يزدي، حاج ميرزا سيد ابو طالب زنجاني، آخوند ملا اسماعيل سبزواري، آخوند ملا محمد (فرزند حاجي)، حاج ملا علي سمناني، ملا محمد صادق حكيم، ميرزا نصر الله حكيم قمشه اي، ملا علي اكبر خراساني و دهها نفر ديگر.
حواشي بر اسفار ملا صدرا، اسرار الحكم، شرح الاسماء الحسني، شرح دعاي صباح، ديوان اسرار، اللئالي المنتظمه، غرر الفوائد شرح بند اس يا اسرار الاساس ...، و 47 اثر ديگر اعم از كتاب, شرح و رساله.
مقصود حكيم سبزوراي از اين تأليف، ايجاد زمينه و ديدگاه عمومي, منطقي، فلسفي و عرفاني براي ورود و فهم به درس اسفار اربعه ملا صدرا بود. وي با زبردستي و مهارت خاص موفق به انجام اين امر شد و در قالب شعرهاي زيبا اين كار را انجام داد. هيچ كتابي پس از تأليف شرح منظومه، تا كنون نتوانسته جايگزين آن از حيث روش و مباني گردد.
مطالب كتاب كه در هفت مقصد تدوين شده است بدين شرح مي باشد.
مقصد اوّل: در امور عامه
مقصد دوم: در جواهر و اعراض
مقصد سوم: در الاهيات به معني الاخص
مقصد چهارم: در طبيعيات
مقصد پنجم: در بنوات و منامات
مقصد ششم: در معاد
مقصد هفتم: در علم اخلاق
هر مقصد خود به چند فريده و هر فريده به چند غرر تقسيم مي شود.
شروح و تعليقات: تا كنون بيش از چهل شرح و تعليق به منظومه نوشته شده است. كه مي توان به شروح و تعليفات زير اشاره كرد.
شرح منظومه ملا محمد (فرزند مؤلّف), حاشيه ملا محمد كاظم خراساني و شروح و تعليقات بسيار ارزشمند ميرزا مهدي آشتياني، شيخ محمد تقي آملي, آخوند هيدجي، ميرزا احمد آشتياني، سيد ابوالحسن رفيعي و امام خميني و يكي از شروح كم نظير شرح حكيم فرزرانه استاد علامه شهيد مرتضي مطهري مي باشد كه هم به زبان فارسي و هم عربي نگاشته شده است.
اين كتاب با تعليق و تصحيح مفصّل علامه حسن زاده آملي در 3 جلد به زبان عربي در سال 1413 ه.ق به وسيله نشر ناب تهران به چاپ رسيده است.
منبع: مرکز مطالعات و پژوهش هاي فرهنگي حوزه علميه
/س
وي در سال 1212 ه.ق در شهر سبزوار متولد و در ده سالگي عازم مشهد شد و تحصيلات خود را در زمينه هاي مختلف ادامه داد. سپس به جهت شهرت حكماي اصفهان به آنجا رفته و نزديك به ده سال از محضر استادان صاحب نام در رشته هاي گوناگون كسب فيض نمود و سپس در شهرهاي مختلف اقامت و در اواخر عمر در سبزوار مشغول به تدريس گرديده و در همانجا در سال 1289 ه .ق دار فاني را وداع گفت.
مرحوم حاجي با آنكه از خانواده اي مرفّه و متموّل بود ولي هيچگاه چون اشراف زندگي نكرد. در طول تحصيل خود در اصفهان، مبلغ هنگفتي را بين طلاب نيازمند و فقرا به طور ناشناس تقسيم نمود. ساده زيستي و بي رغبتي به دنيا و مقامات ظاهري از صفات بارز اخلاقي وي بود. آنچنانكه زبانزد خاص و عام گشته بود، رياضات شرعيّه فراوان و عمل مستمر به مستحبّات و نوافل و تهجّد و سير مراتب عرفان عملي, او را به مقامات عاليه معنوي نائل گردانيده بود. تا آنجا كه به اجماع همه موّرخان داخلي و خارجي و شاگردان و علماي بزرگ معاصر، وي صاحب كرامات بوده است. با آنكه او در زمينه هاي مختلف علمي تحصيل كرده بود و عالمي متبحّر بود، ولي او به عنوان فيلسوف شناخته شده و شاگردان زيادي در اين زمينه تربيت نموده است.
ملا اسماعيل درب كوشكي اصفهاني، عبد الرزاق لاهيجي، ملا علي نوري، شيخ احمد احساني، ملا علي نوري، آقا سيد رضي لاريجاني، آقا محمد علي نجفي، حاج ابراهيم كلباسي.
آخوند ملا محمد كاظم خراساني، ملا حسينقلي همداني. ميرزا حسين سبزواري، شيخ علي فاضل تبتّي، آقا ميرزا محمد يزدي، حاج ميرزا سيد ابو طالب زنجاني، آخوند ملا اسماعيل سبزواري، آخوند ملا محمد (فرزند حاجي)، حاج ملا علي سمناني، ملا محمد صادق حكيم، ميرزا نصر الله حكيم قمشه اي، ملا علي اكبر خراساني و دهها نفر ديگر.
حواشي بر اسفار ملا صدرا، اسرار الحكم، شرح الاسماء الحسني، شرح دعاي صباح، ديوان اسرار، اللئالي المنتظمه، غرر الفوائد شرح بند اس يا اسرار الاساس ...، و 47 اثر ديگر اعم از كتاب, شرح و رساله.
مقصود حكيم سبزوراي از اين تأليف، ايجاد زمينه و ديدگاه عمومي, منطقي، فلسفي و عرفاني براي ورود و فهم به درس اسفار اربعه ملا صدرا بود. وي با زبردستي و مهارت خاص موفق به انجام اين امر شد و در قالب شعرهاي زيبا اين كار را انجام داد. هيچ كتابي پس از تأليف شرح منظومه، تا كنون نتوانسته جايگزين آن از حيث روش و مباني گردد.
مطالب كتاب كه در هفت مقصد تدوين شده است بدين شرح مي باشد.
مقصد اوّل: در امور عامه
مقصد دوم: در جواهر و اعراض
مقصد سوم: در الاهيات به معني الاخص
مقصد چهارم: در طبيعيات
مقصد پنجم: در بنوات و منامات
مقصد ششم: در معاد
مقصد هفتم: در علم اخلاق
هر مقصد خود به چند فريده و هر فريده به چند غرر تقسيم مي شود.
شروح و تعليقات: تا كنون بيش از چهل شرح و تعليق به منظومه نوشته شده است. كه مي توان به شروح و تعليفات زير اشاره كرد.
شرح منظومه ملا محمد (فرزند مؤلّف), حاشيه ملا محمد كاظم خراساني و شروح و تعليقات بسيار ارزشمند ميرزا مهدي آشتياني، شيخ محمد تقي آملي, آخوند هيدجي، ميرزا احمد آشتياني، سيد ابوالحسن رفيعي و امام خميني و يكي از شروح كم نظير شرح حكيم فرزرانه استاد علامه شهيد مرتضي مطهري مي باشد كه هم به زبان فارسي و هم عربي نگاشته شده است.
اين كتاب با تعليق و تصحيح مفصّل علامه حسن زاده آملي در 3 جلد به زبان عربي در سال 1413 ه.ق به وسيله نشر ناب تهران به چاپ رسيده است.
منبع: مرکز مطالعات و پژوهش هاي فرهنگي حوزه علميه
/س
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}